Îlânat…
İstanbul’da ayda bir defa Türkçe ve Fransızca neşr olunan Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi’nin 1925 (1341) senesinde Mahmud Bey Matbaası’nda basılan Ticaret Rehberi‘nin Adalar kısmında yer alan ticarî müesseselerin îlânlarını takdimle… Adalar Postası Tercüme Heyeti îlânların Osmanlıca ve Fransızca’dan tercümelerini tamamlar tamamlamaz da yayımlamak üzere…
)O(
Büyükada’da: Maden’de Dr. M. Musa Kâzım’ın Büyükada Sanatoryumu, Nizam Caddesi’nde Splendid Palace, M. Skalerini yönetimindeki Hotel Calypso ve Giacomo, M. David yönetimindeki Hotel International, Rıhtım’da M. Sacourides yönetimindeki Hotel Debarcadère, Kumsal Caddesi’nde P. Tchitchowitz yönetimindeki Hotel de la Plage, Giacomo Caddesi’nde Nissim Namer yönetimindeki Hotel San Remo, Macar [23 Nisan] Caddesi’nde Lucien Faraggi’nin “Real” adlı diş deposu ve parfümerisi, Çınar Caddesi No: 49’da Sirob Şamikyan’ın bakkal dükkânı, Stavrinos [Palamut / Fenerbahçeli Lefter] Sokağı’nda Anastas Sakopulo’nun bakkal dükkânı, İskele [Büyük İskele] Caddesi’nde Süleyman Tevfik’in büfesi, Balık Pazarı [Balıkçıl / Şehit Belediye Başkanı Recep Koç] Caddesi’nde İsmail Hakkı ve oğlu M. Necati’nin “Hilâl” Bakkaliyesi, Karanfil [Garofalyes / Lala Hatun] Sokağı No: 35’te emlâk komisyoncusu Bursalı Dimitri Yorgi’nin bürosu, İskele Caddesi’nde Yanco Hacopulo’nun terzihanesi, Stavrinos [Palamut / Fenerbahçeli Lefter] Sokağı No: 49’da emlâk komisyoncusu Hristo Anastas’ın bürosu, M. Koço’nun Dil Gazinosu, Cuma Tepe’de Josef Façyo’nun Hristos Lokanta ve Gazinosu, Kumsal’da deniz kenarında Faik Bey Lokantası, Turan Gazinosu, Mihal Milissos’un Yorgoli Gazinosu, Münir Bey’in aile mutfağı “Nefâis”, Berberoğlu Sokağı’nda P. P. Ksidas ve Şürekâsı nalbur dükkânı, Rıhtım’da Kadri Osman Bey yönetimindeki “Belediye” Lokanta ve Gazinosu, Stavrinos [Palamut / Fenerbahçeli Lefter] Sokağı No: 24’te Theodore Dimboğlu’nun demirci dükkânı, Küçük Çınar Sokağı No: 1’de Kosti Nikolaïdis’in imâlatçı dükkânı, Yanko-oğlu yönetimindeki Yorgoli Gazinosu, Diaskolos’ta [Lunapark Meydanı] Lunapark Gazinosu, Çınar Caddesi No: 12’de marangoz Andria, Balık Pazarı [Balıkçıl / Şehit Belediye Başkanı Recep Koç] Caddesi No: 73’te Petro Tchitchowitz’in içki [?brendi/?rakı] dükkânı, Balık Pazarı [Balıkçıl / Şehit Belediye Başkanı Recep Koç] Caddesi No: 1’de Georges Façyo’nun “Arslan” adlı içki [?brendi/?rakı] dükkânı ve daha niceleri…
Heybeliada’da: Mitchelli Grigoropulos yönetimindeki Halki Palas Oteli, Manastır [İsmet Paşa / Refah Şehitleri] Sokağı’ndaki N. Behar yönetimindeki Hotel Bristol, Berberoğlu Sokağı’nda Dimitri Bakkaloğlu’nun bakkal dükkânı, Yalı [Ayyıldız / Rıhtım] Sokağı’nda Dimitri Lopidi’nin bakkal dükkânı, Çam Limanı’nda, “Barba” Lokanta ve Gazinosu, Manastır [İsmet Paşa / Refah Şehitleri] Sokağı’nda “Çamlık” Lokanta ve Gazinosu, Çam Limanı’nda Yeni Dünya Lokanta ve Gazinosu, Çam Limanı’nda Cennet Lokanta ve Gazinosu, Sofiano (Şafak) Bahçesi ve daha niceleri…
Burgazada’da: Aya Nikola Gazinosu, İndos Gazinosu yanı sıra eczahane, fırın, perukar (berber), bakkal dükkânı, su deposu vardır ve adanın ihtiyacına katidir. Otel yoktur.
Kınalıada’da: Bir otel, perukâr, bakkal, gazino gibi mahdud birkaç dükkân vardır. Mamafih Ada’da oturanlar ihtiyaçlarını en ziyade İstanbul’dan temin ederler.
Ticaret ve Sanayiin ilerlemesine hâdîmiz
Türkiye
Salon ve İlânat Gazetesi
İstanbul’da ayda bir defa Türkçe ve Fransızca neşir olunur.
Ticarî rehber kısmı
Adalar
Büyükada, Heybeli, Kınalı, Burgaz
Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi beraber verilir, ayrıca satılmaz.
Mahalli idaresi: Yeni Postahane karşısında Meydancık Han 24
1341 [1925]
Mahmud Bey Matbaası
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Ada Vapurları Yaz Tarifesi
Eyyâm-ı Âdiye
Adalar’dan Köprü’ye
| Büyükada’dan | 06:15 | 07:00 | 07:30 | 07:45 | 08:00 | 09:30 | 10:50 | 16:00 | 17:15 | 18:45 |
| Heybeli’den | 06:25 | 07:10 | 07:15 | 07:55 | – | 09:40 | 11:00 | 16:10 | 17:25 | 18:55 |
| Burgaz’dan | 06:40 | 07:25 | – | 08:10 | – | 09:55 | 11:15 | 16:25 | 17:40 | – |
| Kınalı’dan | 06:55 | 07:40 | – | 08:25 | – | 10:10 | 11:30 | 16:40 | 17:55 | – |
Köprü’den Adalar’a
| Köprü’den | 08:00 | 09:00 | 10:30 | 15:30 | 17:00 | 18:00 | 18:30 | 19:00 | 19:15 | 20:15 |
| Kınalı’dan | – | 09:45 | 11:25 | 16:15 | 17:45 | 18:45 | – | 19:45 | – | 21:00 |
| Burgaz’dan | – | 10:00 | 11:40 | 16:30 | 18:00 | 19:00 | – | 20:00 | – | 21:15 |
| Heybeli’den | 09:00 | 10:15 | 11:55 | 16:45 | 18:15 | 19:15 | 20:20 | 20:15 | – | 21:30 |
| Büyükada’ya | 09:10 | 10:25 | 12:05 | 16:55 | 08:25 | 19:25 | 20:10 | 20:25 | 20:00 | 21:40 |
Cuma ve Pazar
Adalar’dan Köprü’ye
| Büyükada’dan | 06:15 | 07:00 | 07:30 | 07:45 | 09:30 | 11:30 | 15:30 | 17:30 | 18:30 | 20:15 |
| Heybeli’den | 06:25 | 07:10 | 07:15 | 07:55 | 09:40 | 11:40 | 15:40 | 17:40 | 18:40 | 20:25 |
| Burgaz’dan | 06:40 | 07:25 | – | 08:10 | 09:55 | 11:55 | 15:55 | 17:55 | 18:55 | 20:40 |
| Kınalı’dan | 06:55 | 07:40 | – | 08:25 | 10:10 | 12:10 | 16:10 | 18:10 | 19:10 | 20:55 |
Köprü’den Adalar’a
| Köprü’den | 08:30 | 09:35 | 10:30 | 13:30 | 15:30 | 17:30 | 18:30 | 19:15 | 20:30 | 22:00 | 22:45 |
| Kınalı’dan | 09:25 | 10:30 | 11:25 | 14:25 | 16:15 | 18:15 | – | 20:00 | 19:15 | 22:45 | 23:30 |
| Burgaz’dan | 09:40 | 10:45 | 11:40 | 14:40 | 16:30 | 18:30 | – | 20:15 | 21:30 | 23:00 | 23:45 |
| Heybeli’den | 09:55 | 11:00 | 11:55 | 14:55 | 16:45 | 18:45 | 20:20 | 20:30 | 21:45 | 23:15 | 00:00 |
| Büyükada’ya | 10:05 | 11:10 | 12:05 | 15:05 | 16:55 | 18:55 | 20:10 | 20:40 | 21:55 | 23:25 | 00:10 |
Yolcu Nevl Tarifesi
| Tek Bilet | Azimet ve Avdet |
| Birinci Mevki | İkinci Mevki | Birinci Mevki | İkinci Mevki | |
| 10 | 8,30 | 20 | 15,20 | Birinci Mıntıka |
| 15,10 | 10,10 | 30,20 | 20,20 | İkinci Mıntıka |
Mektepliden Birinci Mevki için 4,20
İkinci için 2,20
| Tek Bilet | Azimet ve Avdet |
| Birinci Mevki | İkinci Mevki | Birinci Mevki | İkinci Mevki | |
| 18 | 13 | 36 | 26 | Üçüncü Mıntıka |
| 10 | 7,30 | 20 | 15,20 | İskeleler Beyninde |
Baş Çavuş dahil olduğu halde efrâd-ı askeriyeden 40 para alınır.
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi: Adalar Rehberi * Malûmât-ı Umûmiye Sayfa 3
Büyükada Dâire-i Resmiyye
Kaymakamlık Dâiresi :
Büyükada’da Macar Caddesi’nde Dâire-i Mahsûsa
Adalar Kaymakamlığı : ………………… Sedâd Aziz Bey
Telefon : …………………………………….. Büyükada 17
Mal Müdürlüğü, Nüfus Memurluğu, Tapu Dâiresi Kaymakamlık binasındadır.
Meclis-i idare: Azâ-yı dâimi; Kaymakam Sedâd Aziz Bey, Müftü İlyas Efendi, Mal müdürü Ömer Lütfî, Tahrirat kâtibi Behiç Beyler.
Azâ-yı müntehibe: Sâbık Defterdârlardan Edhem Bey, Mahmud Paşazâde Fuâd Bey, Seyr-i Sefâin Hukuk Müşâviri Muhâmî Emin Âli Bey, Muhâmî Tevfik Bey.
Meclis haftada bir defa Pazar günleri ve lüzumunda eyyâm-ı sâirede dahi ictimâ eder.
Polis Dâiresi :
Büyükada’da Macar [23 Nisan] Caddesi’nde Dâire-i Mahsûsa
Ser komiser : ………………………. Muhsin Bey
İkinci komiser : ……………………. Kâşif Bey
Muavin : ……………………………… Mehmed Kâmi Efendi
Muavin : ……………………………… Mahmud Efendi
Mürettebât : ……………………….. Otuz bir efendidir.
Foto Mevsim
Mevkiler :
Nizâm Mevkıî ………………………. Bir muâvin beş mercûddan ibarettir.
Noktalar :
Dâimî ……………………………………. Maden noktası
Yaz noktası ……………………………. Diyâs Kolos’ta [Diaskelos / Lunapark]
Posta ve Telgraf Dâiresi :
Büyükada’da Rıhtım Caddesi mıntıhasında telgraflar her zaman ve mektublar 8’den 6’ya kadar kabul olunur.
İsplândid [Splendid] Oteli kapısında, Nizâm’da, İskele Caddesi’nde, Numune Mektebi duvarında birer posta kutusu vardır.
Şehremâneti Adalar Belediye Dâiresi :
Büyükada’da, Cakomi [Giacomo] Caddesi’nde Dâire-i Mahsusa
Adalar Belediye Dâiresi Müdürü : ………………. Nevzâd Bey
Telefon : …………………………………………………… Büyükada 55
Adalar Belediye Baş Kâtibi : ………………………. Salâhaddin Bey
Ser Mühendis : …………………………………………. Âsım Bey
Muhasebeci : ……………………………………………. Cevâd Bey
Ser Tabib : ……………………………………………….. Cemâl Bey
Belediye Encümeni: Reis Bey’in riyâseti tahtında haftada bir defa ve indellüzum diğer günlerde de akd-i ictimâ eder.
Adalar Zabita-ı Belediye Memurları :
Merkez Memuru : ………………………………………. Rıfat Bey
Telefon : ……………………………………………………. Büyükada 47
Muâvin : ……………………………………………………. Fâik Bey
Birinci sınıf : ………………………………………………. Tevfik Efendi
” : ……………………………………………….. Şevket Efendi
” : ……………………………………………….. Necâti Efendi
” : ……………………………………………….. Murad Efendi
Foto Mevsim
Mukayyed …………………………………………………… Kemâl Efendi
İkinci sınıf …………………………………………………… Ahmed Efendi
Mekteb :
Zükûr ve İnâs Köprülü Mehmed Paşa Numune Mektebi : Büyükada’da, Refet Paşa Caddesi’nde Kalfa Sokağı’nda
Limân Dâiresi :
Balık Pazarı’nda Gümrük İskelesi’nde
Duyûn-ı Umûmiye :
Rıhtım Caddesi’nde
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi : Adalar Rehberi * Malumât-ı Umumiye Sayfa 4
Heyet-i ihtiyariye
İmam ……………………….. Ali Efendi
Muhtar- ı evvel ………… Miralaylıktan mütekâid Talat Bey
Muhtar-ı sâni …………… Hüsnü Bey
Âzâ ………………………….. Meclis-i idâre azâsından Fuad Bey
” ………………………………. Tevfik Bey
Âzâ ………………………….. Hamdi Bey
“ ………………………………. Mihran Efendi
“ ………………………………. Nikolâki Efendi
Adalar İtfâiye Teşkilâtı :
Büyükada’da son sistem (2),
Heybeliada’da (1),
Arazöz ve âlet-i sâire iki mücehhez itfâiye teşkilâtı vardır. Heybeli’de ayrıca Bahriye Mektebi’nin itfâiye teşkilâtı mevcuddur.
Adalar Hakkında Malûmât-ı Umûmiye
Âsâr-ı Atika
Adalar’ın geçirmiş olduğu edvâr-ı tarihiye nazar-ı itibare alınırsa burada âsâr-ı atikaya müsâdif olunması icâb etmekde ise de çamların tahribden vukâyesi fikri veyâhud şimdiye kadar âsâr-ı atika eserine tesadüf edilmemesi hafriyatı icâb etdirmemiş olduğundan bu bâbda müstehzir bir malûmât yokdur.
Foto Mevsim
İhrâcât
Adalar’ın zirâate müsâid vâsi’ arazisi bulunduğu cihetle ahâli-i aslıyyeden çalışmakla geçinen bir kısmı balıkçılıkla te’min-i maişet eder. Adalar’ın balıkçılık noktasından ehemmiyeti şâyân-ı kayddır.
İklim ve Hayat
Adalar; İstanbul’un en kibar ve nezih sayfiyelerinden ma’dûd ve havâsı mu’tedildir. Şu’ur ve huzur hisleri ilham eden çamlıklarıyla her türlü mehâsin-i tabiiyeyi câmi’, cidden bî-menend ve misâldir. Yaz mevsiminde İstanbul’un en yüksek aileleri hayatlarını Ada’da geçirirler, bir haftalık mesailerinin yorgunluğunu dinlendirmek içün binlerce kişi, Cuma ve Pazar günleri aileleriyle İstanbul’dan Ada’ya gelirler ve geç vakitlere kadar çamların gölgelerinde güle oynaya imrâr-ı hayât ederler.
Sâhib-i servet olanlar içün Büyükada en asûde bir hayat yuvasıdır. Burada umûmi bir kibârlık ve nezahatin derhal göze çarpmaması kâbil değildir. Çamlarda geceleri sabâhlara kadar tek başınıza veya âilelerinizle geziniz; eğleniniz; hiçbir kimsenin değil taarruzuna, en küçük bir tecavüzüne bile ma’rûz kalmazsınız. Gerçi Ada, yazlık ve kışlık muhteşem tiyatro ve sinema gibi suni zevk mahallerinden mahrum denilebilirse de hayât-ı hususiyesindeki samimiyet ve tabiatın Ada’nın her tarafına mebzûlen serpdiği güzellik en kibâr ve yüksek âileleri bile bu ihtiyacdan vâreste kılmaktadır. Mamâfih ara sıra gayet mümtâz balolar tertib edilmek sûretiyle bu ihtiyâcın da ihmâl edilmediği görülür.
Belediye Hakkında Malûmât
Adalar dâire-i belediyesinin bu sene, diğer senelere nisbetle mühim faâliyetler gösterdiği derhal göze çarpıyor. Bu da belediyenin faâl müdürü Nevzâd Bey’in âsârıdır. Ezcümle Büyükada rıhtımının güzelliğini lekeleyen tahta barakalar kaldırılarak iskelenin solunda inşâ edilen (250) metre tavilde betonarme parmaklık ve sütunlar rıhtıma dilrübâ bir manzara-ı bekâret bahş etmişdir. İskelenin sağ cihetindeki eski kayık mahallî dahî belediyece doldurularak belediye nâmına üzerine zarîf bir gazino ve küçük bahçe inşa edilmiş ve câbecâ kanapeler konulmuş bu sûretle iskelenin her iki tarafı dilnişîn bir meşher halini kesb eylemişdir. Geceleri sütunların iki tarafındaki elektriklerin ziyâsıyla süslenen Büyükada rıhtımında belediye tarafından konulan kanepeler üzerinde câzib yaz tuvaletiyle oturan kadınları ve piyâsa edenleri görenler kendilerini en medenî Avrupa şehirlerinde zan ederler. Bunda en büyük hisse-i iftihâr
Foto Mevsim
manzaranın bir Türk şehrinde bulunmasıdır. Adalar Belediyesi bundan başka Çınar Meydanı’nda iki küçük park ve Macar Caddesi’nde küçük bir târâs vücûda getirmiştir. Tenvirât içün mevcûdlarına ilâveten Büyükada’ya 25, Heybeli’ye 10, Burgaz’a 7, Kınalı’ya 5 aded göğüs [?lüküs] lambası konulmuşdur. Büyükada’ya bir süpürge makinası celb edilmiş olup yalnız parkelerde kullanılacakdır. Yol üzerinde yüze yakın kuyu kapadılmış, Nizâm Caddesi yeni açılan bir yol ile Refet Paşa Caddesi’ne rabt edilmiş, Kumsal’da 49, Metre Sokağı’nda 42 metre tûlunda iki yol yapılmış, magsûb bir kaç arsa istirdâd edilmiştir. Sekiz ton sıkletinde benzinli dinamo ile müteharrik bir silindir celb edilmişdir.
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi : Adalar Rehberi * Malûmât-ı Umûmiye Sayfa 5
Bu Sene Zarfında Yapılacak İşler
1 ‒ Büyükada Küçük Tur şosesi 5,7 kilometre tecdîden tamîr edilecektir.
2 ‒ Maden cihetinde, Kumsal’da şosenin muhâfazası içün 250 metre rıhtım duvarı yapılacaktır.
3 ‒ Azaryan Çamlığı dibinden geçen Kalfa [Türkoğlu] Sokağı’nın tevsîan (690)metre şosesi yapılacaktır.
4 ‒ Yorgoli Yolu yeniden yapılacaktır (300 metre istinâd duvarıyla beraber)
5 ‒ Rıhtım Piyâsa Caddesi’nde göğüs[?] bir pisuar yapılacaktır.
6 ‒ Arabacıların ictimâ mahallî olan 600 metre murabbâ mahalle parke döşenecektir.
7 ‒ Çöp arabaları içün nezâfet ahırları yapılacaktır.
8 ‒ Belediye nâmına 60 bargir [beygir] kuvvetinde bir motorla müteharrik elektrik tenvîrat-ı icrâsı mütesâvîdir.
9 ‒ Heybeli’de 5,5 kilometre Büyük Tur tarîkı tâmir edilecektir.
10 ‒ Heybeli’de Hendek, Bayır, Jak, Mekteb [Heybeli Mektep], Hamidiye sokaklarının kaldırım şose ve mecrâları yapılacaktır.
11 ‒ Burgazadası’nda iskeleye nâzır sol cihet rıhtımı tecdîden tâmir, sağ cihet rıhtımına yüz metre ilâve olunacaktır.
12 ‒ Kınalıada’da kayıklar için 2400 metre murabbâ sahasında bir liman vücûda getirilecek ve sâhil şosesine de rıhtım duvarı inşâ edilecektir.
Çamlar (Şâyân-ı dikkattir)
Ada çamları tabiî surette yetişmiş, heyet-i umûmiyyesiyle şâirâne menâzırı hevâî bir çamlık kesâfetidir. Bununla beraber bir çam ormanı vus’u ve kıymetini pek çok senelerden beri kaybetmiş ve elân tedrici sûrette kaybetmekte bulunmuştur. Bu cihet, maalesef idâre hususundaki ihmalden ziyâde ahâlimizin basîretsizliğinden ve bu kıymetli, müfîd ağaçların hayat ve istikbâlleri hakkında mâlûmat sahibi olmamalarından neşet ediyor.
Zîra; mâlûmdur ki her uzv-ı hayâtî gibi bu ağaçlar da bakılmak, ihtimam olunmak, yaşamaları teshil edilmek îcap eder. Burada ise mesele ber-aksdir. Hatta yerli ahâli tarafından dûçar-ı târiz ve tahrip bile olur.
Ezcümle Rum balıkçılar ağlarını boyamak için çam kabuklarından, reçinesinden istifâde eder ve bu kadar basit ve değersiz istifâdesi için asır-dîde bir ağacın gövdesini baltalamaktan kat’iyen çekinmez, dallarını koparır, yakar, altına dökülen kozalaklarını, çam püsküllerini toplar, bu sûretle kışlık odun ve mahrûkatını tehvine çalışır ve bunu gayet tabiî bir şey imiş gibi yapar. Düşünmez ki yapmış olduğu şeyin en basiti olan kozalak ve püskülleri toplamakla bile o ağaca zarar vermiş oluyor.
Zîra onlar yerde kaldıkça ağaç dibine rutûbet vermesini ve tairât-ı hevâîyye şedâidinden masun kalmasını temin ve bilâhare gübreye munkalib olarak ağacın nemâsına yardım eder.
Bunların önüne geçmek ve çam kesâfetini lâyık ve lâzım olduğu şekilde bir çam ormanı haline inkılâb ettirmek için kazâda bir çam komisyonu teşkil edilmiştir. Komisyon; çamların âtiyen iktisab edeceği şekli tesbit ve temin ve duçâr olduğu birkaç hastalığı tedavi etmek için çalışmaktadır. Ezcümle, bu sene mühim fedakârlıklar yapılarak, çamları tehdit eden (tırtıl keseleri)nden binlercesi toplattırılıp imhâ edilmiş, bu sâyede ağaçların kısm-ı küllîsi kurumaktan kurtarılmıştır.
Bu meyanda kaydetmek istediğimiz cihet bütün halkın da çamlar hakkında ehemmiyetle nazar-ı dikkatini celbetmektir. Ahâli çamlara lâkaydî değil bilakis harâbîden vekāyilerine karşı alâka ve himâye göstermelidir. Çamın dipleri ezilir, dalları koparılır, kabukları soyulur, köklerinde ateş yakılırsa bittabi yapılan fedâkârlık bir semere vermez.
Adalar’a gelecek zevâtın elindeki çam dalları tezyînata meyl hissini değil bilakis o histen mahrûmiyeti, çamların ârzû-ı harâbisini isbat eder.
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi : Adalar Rehberi * Malûmât-ı Umûmiye Sayfa 6
Buna binâen her çam dalı koparan veya elinde çam dalı görülenlerden cezâ-ı nakdi ihzâ kararlaştırılmıştır.
Çam komisyonu gelecek sene bir çam fidanlığı tesîs edecek ve mukaddemâ nebâtat mütehassıs (Mösyö Fayet) tarafından ihzâr ve zirâat vekâleti müsteşarı Süreyyâ Bey tarafından etraflı surette ta’mîk edilen tedkîkat esâsatına nazaran çamların himâye ve tekâmülünü daha vasi’ bir surette temine çalışacaktır.
Ada çamları ekseriyetle deniz çamı yahut yalı çamı denilen nevidendir. Bazı köşk bahçelerinde muhtelif ve mütenevvi’ çamlar da mağrusdur.
Büyük Tur mesafesinin 11 ve Küçük Tur’un 5,5 kilometre mesafesi olmasına nazaran Büyükada çamlarının mesâha-i sathiyesi sekiz kilometre raddesindedir denilebilir.
Su Meselesi
Adalar’da mebzulen menba suları olmadığı cihetle su meselesi de şayân-ı dikkattir. Yağmur mevsimlerinde sarnıçlarda biriktirilen sularla ihtiyâcât-ı beytiyenin temini zarûreti vardır.
Heybeliada’da bir çeşme varsa da yazın suyu pek ziyâde azaldığı ve bazen de kesildiği cihetle ihtiyacâtı temine kâfi gelmemektedir.
Büyükada’da Çınar bahçesi altında büyük bir kuyu dahi kâbil-i isti’mâl bir hâle konulmuş ise de bu da ihtiyâca kâfi değildir. Mamafih dört seneden beri muattal bulunan Kazoğlu fabrikası işletilmek üzeredir.
İçmek için Belediye’nin sıkı kontrolü tahtında damacanalarla Taşdelen ve Yakacık suları celb edilmektedir. Maden cihetinde de kâbil-i şerb iki menba’ suyu mevcut olup ahâliye kovası kırk paraya satılmaktadır.
(İnşaat esnasında)
Fotoğraf: Foto Mevsim
Mahsulât-ı Mahalliye
Büyükada’nın arazisi gâyet münbit ve feyizdâr olmakla berâber zirâ’at edilecek kadar vâsı’ olmadığından mahsulât-ı sebze ve meyveye münhasırdır.
Ada’da portakal, limon ve her türlü meyve yetişir, havâsının mülâyimeti hasebiyle sebzeleri turfanda idrâk eder. Ada çiçekleri bilhassa şâyân-ı kayddır.
Ada’da yaşayanlar çiçeklere merâklı olduklarından her köşkün bahçesi gâyet nâdide güller, latîf çiçeklerle müzeyyendir.
Meâden
Maden denilen mevkide eskiden demir madeni hafriyatı yapılmış ve çalışılmış ise de zengin bir maden olmadığı cihetle terk edilmiştir.
Ada’nın toprağı killi ve kumludur.
Kınalıada kumluk yerlerinde ezcümle bıçak bileği imâline müsâit (kum) vardır.
Büyükada’da binâ ve şose inşâsına müsâit zengin bir taş ocağı mevcuttur. Taşlar (kāsî) olduğundan şoseye gâyet müsâittir.
Aynı zamanda kāsî olmak dolayısıyla kum vazifesini gören bir toprak şoseleri gâyet muntazam kaynatmaktadır.
Büyükada’da Seferoğlu’na ait bir kireç ocağı vardır.
Nüfus
Adalar’ın nüfus-ı umûmiyyesi (11.000) kadardır.
Fakat İstanbul ve Beyoğlu’ndan pek çok kimseler yaz mevsimini Adalar’da geçirdikleri cihetle yaz mevsiminde Adalar nüfus-ı umûmiyyesi miktarı (17.000) ile 18.000 râddesine yükselir.
Vesâit-i Nakliyye
Toz yapmayan ve şoseleri tahrip etmemek için Adalar’da otomobil yoktur, Büyükada’da (39) kiralık ve (5) hususî çift atlı araba (40) merkep vardır.
Heybeli’de (3) araba (20) merkep vardır. Vapur tarifesiyle araba ve vesâit-i nakliyye tarifeleri kısm-ı mahsûsamıza derc edilmiştir.
Büyükada’nın İstanbul’a mesâfesi 11 mildir.
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi : Adalar Rehberi * Sanatoryum Sayfa 7
Büyükada Sanatoryumu
Havâ ve mevkı’in letâfeti, hasta odalarının mefruşât ve intizâmı ve kendine mahsus çamlığı, çamlık altında istirâhat mahallî, açık havâ tedavisi mahallî, onun üst tarafında ayrıca güneş tedâvisi mahallî, röntgen cihazı, ultraviyole tedâvisi, pnömotöraks aleti, gerek tıbbî, sıhhî ihtimâmatın ciddiyeti gerek ‘ığdiyetin nefâseti cihetle Avrupa sanatoryumları esâsâtını hâvi memleketimizin yegâne müessesesidir.
Müessese Doktor Musa Kâzım Bey’in idâresindedir.
[Sağ sütun]
Büyükada Sanatoryumu Türkiye’de ilk defa Avrupa sanatoryumları derecesinde intizâm ve mükemmelliyetle vücûda getirilmiş sıhhat yuvasıdır.
Telefon Büyükada 75
[Sol sütun]
Bilhassa Ada’nın poyraza nâzır kısmında ve tozdan ârî, çamlarla muhât, hususiyeti hâiz bir mevkı’de ve bütün şerâit-i sıhhiyyeyi hâiz bulunması hasbiyle başkaca hâiz-i ehemmiyettir.
Telefon Istanbul
1278
Doktor Musa Kâzım Bey her dâim sanatoryumda bulunur ve hariçten mürâca’at eden hastaları sanatoryum ittisalindeki hânesinde kabûl eder.
Yalnız Cumartesi, Pazartesi, Çarşamba günleri saat birden altıya kadar İstanbul’da, Cağaloğlu’ndaki muayenehânesinde hastalarını kabul eder.
SANATORIUM de PRINKIPO
Pareil aux sanotoriums d’ Europe
Dr. MOUSSA KIAZIM Prinkipo, Maaden
Tel : Prinkipo No.75
Tel : Stamboul 1287
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi : Adalar Rehberi * Oteller Sayfa 8
Otel İsplendid Palas
Büyükada’da Nizâm Caddesi’nde, Ada’nın en dilrübâ ve muhteşem mevkı’indedir.
Büyükada’da İsplendid Palas Müdürü : Filip Efendi
Avrupa’nın en son sistem mefruşâtı ve bütün vesâyit-i sıhhiyyeyi hâvi ve Büyükada’nın en mümtâz oteli olan İsplendid Palas en kibâr aileler için gâyet müzeyyen dâirelere ayrılmıştır. Otel yüz on dokuz yataklı ve âlâfranga ve âlâturka mükemmel banyo dâirelerini hâvi ve ayrıca âileler için hususî üçer odalı dört apartmanı muhtevidir. Otel dâhilinde beş istirâhat ve bir de yemek salonu vardır.
[Sağ sütun]
Lüks Hayât
Huzûr ve sükûn içinde istirâhat ve tebdil-i havâ
Sıcak ve soğuk banyo dâireleri
[Sol sütun]
Lüks mefruşât
Mehâlis-i tabi’atten istifâde
Asûde hayât
Nefis yemekler
Tenis dâiresi
Otel dâhilinde sıcak ve soğuk banyo dâireleri bulunduğu gibi otelin hususî deniz banyosu da vardır. Yemekler en nefis ve sâf tereyağıyla pişirilir. Arzu edenler tabldot veyâ âlâkart yemek almakta serbesttir.
Otel kibâr mehâfil için sûret-i mahsûsada balo ve danslar tertip eder. Büyük ziyâfetler için Ada’nın en müsâit otelidir. Geceleri âlâfranga ve Cuma günleri incesâz terennüm eder. Yaz hayâtını şiir ve huzûr içinde geçirmek isteyen en kibâr âilelere bilhassa tavsiye olunur.
Büyükada’da Nizam Caddesi’nde
Splendid Palace Oteli
Yazı İstanbul’un en güzel beldesinde geçirmek isteyenler Splendid Palas’a gitmeli
Büyükada Nizam Caddesi Telefon: Büyükada 22
Modern konfor, banyo, tenis, dans balo salonları ve müzik odaları lüks bir şekilde döşenmiştir.
*
Ceux qui desirent passer l’été dans le plus beau cite de Cons)ple doivent aller à
SPLENDİDE PALACE
Prinkipo, Nijam djadéssi
Téléphone Prinkipo 22
Confort moderne, Bain, Tennis, Dancing
Le salles de bal et de musique sont luxueusement meublés.
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi : Adalar Rehberi * Oteller Sayfa 9
[Sağ sütun]
Otel International
Müdürü: David Efendi
Büyükada’da Maden Caddesi’nde
Büyükada’nın sâf ve temiz havâsıyla meşhur olan Maden Caddesi’nde bulunan bu otel geniş on oda ve yirmi karyolayı muhtevidir.
Ailelere ve arzu edenlere icâr edilir.
Fiyatları: İki liradır. Aylık kalacak aileler için tabldot dört kap nefis yemekle beraber yüz liraya kadar verilir.
Yaz hayâtını âsûde geçirmek isteyen ailelere tavsiye olunur.
*
HOTEL INTERNATIONAL
Müdür : M. DAVID
Prinkipo Maaden
[Sol sütun]
Otel Kalipso ve Cakomo
Müdürü: Mösyö İskalerini
Büyükada’da Nizâm Caddesi’nde —Telefon Büyükada 8
Otel 36 daireyi muhtevî olup muntazam mefrûş ve her türlü istirâhat esbâbını hâizdir.
Otel dâhilinde sıcak su banyosu bulunduğu gibi müşterilere tabldot olarak gâyet nefis yemekler verilir.
Otel tamamen denize nâzır, müte’addid salonları hâvidir.
Yaz hayâtını lüks bir âlem içinde geçirmek isteyenlere tavsiye olunur.
*
HOTEL CALIPSO & DJAKOMO
Müdür : M. SKALERINI
Comporte 36 pièces
Vue splendide sur la mer
Prinkipo Nizam Tel Prinkipo 8
Otel Debarkader
Müdürü: Yani Delâkuridis
Büyükada’da vapur iskelesi karşısında, denize nâzır elektrikle mücehhez zârif ve temiz bir oteldir. Otel derûnunda on dört oda vardır. Caddedeki odalar kâmilen denize ve yeni Büyükada rıhtımına nâzır olduğu gibi yandaki odalar da denizi görür. Otel yirmi sekiz yataklıdır.
Fiyatlar— Bir ve iki liradır. Yazlık için ailelere verilen odalardan 150-200 liraya kadar ücret alınır.
Otelin altında geniş bir gazinosu vardır. Ve Ada’nın kibâr otellerindendir.
*
—-HOTEL DEBARCADÈRE—-
Directeur : M. SACOURIDES
Prinkipo, en face de débarcadère, Luxe et conforte modrne
VASTE CASINO AYANT UNE VUE SUPERBE SUR LA MER
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi : Adalar Rehberi * Oteller, Eczahâneler Sayfa 10
[Sağ sütun]
Otel de la Plaj
Müdürü: Petro Çiçoviç
Denize nezâret-i tâmeyi hâiz ve bilhassa Ada’nın en mümtâz mevkı’inde bulunan bu otel otuz odayı, kırk karyolayı muhtevî olup geniş ve müzeyyen salonlarıyla birinci derecede oteldir. Aileleriyle müsterih bir yaz hayatı geçirmek isteyenlere bilhassa tavsiye olunur. Tabldot nefis yemekler verilir.
Büyükada’da Kumsal Caddesi’nde Telefon Büyükada (80)
*
HOTEL DE LA PLAGE
Müdür : P. Tchitchowitz
C’est un des plus confortables hôtels de Prinkipo
Grand’rue Coumsal, Prinkipo Tel Prinkipo 80
Otel San Remo
Müdürü: Nesim Namer
Büyükada’nın en güzel mevkı’inde denize ve caddeye nâzır, ağaçlıklar arasında zârif ve temiz bir oteldir.
Tabldot usûluyle gâyet nefis yemekler ehven fiyatla verilir.
Büyükada’da Cakomi Caddesi’nde
HOTEL SAN RÈMO
Directeur: Nissim Namer
C’est un très élègant hôtel situé à un endroit
le plus joli de l’ile
Table d’ Hôte
Grand’rue Giacomi, Prinkipo
Savoya Oteli
Müdürü: Vartan Vartanyan
On daireyi hâvi olup cephesi kâmilen denize ve bir tarafı Cakomi Caddesi’ne nâzır, havâdar ve temiz bir oteldir.
Yirmi dört karyolayı hâvidir fiyatlar bir buçuk – iki liradır.
Arzu edenlere âlâkart ve tabldot nefis yemekler verilir.
Büyükada’da Cakomi Caddesi’nde (20) Telefon Büyükada 87
Balo Oteli
Müste’cir: Mıgırdıç Efendi
Beş odayı hâvi olup çarşıya yakın temiz bir oteldir. Fiyatlar ehvendir.
Büyükada’da Balık Pazarı’nda İstavrinos Sokağı’nda
Villa Mon Pilazir
Pansiyon
Müdürü: Izak Sula
Pansiyon dokuz odayı muhtevî olup yemekli olarak aylıkla kiraya verilir. Pansiyon gâyet temiz ve havâdar ve yemekler nefistir. Bir kişi için yemekle beraber aylık yüz, iki kişi için yüz elli liradır.
Büyükada’da Çınar’da
[Sol üst]
Santral Oteli
Müdürü: İsrael Behâr Efendi
On iki oda ve yirmi iki karyolayı muhtevî olan otel nezâret-i kâmileyi hâiz ve her taraftan şemsâbâd ve her türlü istirâhat esbâbını hâvidir.
Müşterilerine tabldot yemekler verir otel ziyâfetler ve müsamereler tertibine müsâittir.
Yaz ziyâfetleri için bahçesi çok güzeldir.
Âilesiyle istirâhat etmek arzu edenlere bilhassa tavsiye olunur.
Büyükada’da Nizâm Caddesi’nde
Otel İntiranje
Büyükada’da, Macar Caddesi’nde Telefon (18)
Dora (Devre) Oteli
Macar Caddesi’nde
Otel Doryan (Devriyân)
Re’fet Paşa Caddesi’nde
Veneziyâ Oteli
Cakomi Caddesi’nde
Otel Bel’er
Macar Caddesi’nde
Pansiyon Levi
Nizâm Caddesi’nde
Eczâneler (Eczâhâneler)
Osep Haçik Rafaelyan Eczânesi….İskele Caddesi’nde
Halk Eczânesi….Çınar Caddesi’nde
Merkez Eczânesi….Macar Caddesi’nde
Doktorlar
Doktor Talha Bey….Emrâz-ı dâhiliye ve cerrâhiye mütehassısı
Doktor Mazhar Bey….Emrâz-ı dâhiliye mütehassısı
Doktor Ahmed Refik Bey….Tabîb ve müvellid
Govlos Efendi…Emrâz- ı dâhiliye ve Lâvuta (?)
Mazhar Hüsnü Bey….Dâhiliye mütehassısı
Gani Bey…Emrâz-ı dahiliye ve müvellid
Reâl Losyon Fârâcî
Dişçilere mahsus alât edevât ve ıtriyât deposu
Avrupanın En Lüks
(Losyon-ı Fârâcî) müessesi
Büyükada’nın kibâr ve yüksek ailelerine bir teshilât olmak üzere Büyükada’da Macar Caddesi’nde (8) numeroda, bir şu’be küşâde bulundurmaktadır.
Ve en meşhur ıtriyât ve tuvâlet takımları
Merkez : Beyoğlu’nda Cadde-i Kebir’de 323-317
Telefon: Beyoğlu 3207
*
MAISON “REAL” Lucien Faraggi
Dépôt Dentaire – Parfumerie
Téléphone : Pera 3207 – Stamboul 1094
Siège : Grand’rue de Péra, 317-323
Succursale : Grand’rue Madjar Prinkipo
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
Prinkipo * Türkiye Salon ve İlânat Gazetesi: Adalar Rehberi * Bakkaliye Sayfa 11
[Sağ sütun]
Anastas Sakopulo
Bakkaliye Ticârethânesi
Bilumum lüzum-ı bakkaliye üzerine muâmele yapılır. Ve her nev’i yerli ve Avrupa müskirâtı fürûhât olunur.
Alınan mallar müşterilerin ikâmetgâhına gönderilir.
Büyükada’da, İstavrinos Sokağı’nda Telefon Büyükada 60
Andon
Büyükada’da Kumsal’da bilumum bakkaliye üzerine muâmele yapar.
Hilâl Bakkaliye Ticârethânesi
İsmâil Hakkı ve Mahdumu Mehmed Necâti
Büyükada’da mümtâz Türk müessesesidir. Her nev’i lüzûm-ı bakkaliye, konserveler, mezelikler, rakı, şarâp ve Avrupa içkileri fürûhât olunur.
Ve müşterilerin ikâmetgâhına gönderilir. Büyükada’da Balıkpazar Caddesi 16
EPICERIE “HILAL”
Ismaïl Hakki et son Fils M. Nedjati
Une des meilleurs épiceries de Prinkipo
Toute espèce d’articles d’épicerie, de liqueurs
et de boissons spiritueuses
Rue Balyk-Pazar, 16, Prinkipo
İsmâil Hakkı Bey’in aynı caddede 22 numerolu mağazasında hasırlı ve hasırsız fes imâl olunur ve fes kalıplanır.
Dimitri Sefopulos
Emniyet-i bakkaliye mağazası
Her nev’i lüzûm-ı bakkaliye fürûhât olunur. Büyükada’da Çınar Caddesi’nde (41)
Telefon Büyükada 24
Kanâat Bakkaliye Mağazası
Salih Hulûsi Bey idâresinde
Her nev’i lüzûm-ı bakkaliye müşterilerin ikâmetgâhına sûret-i mahsûsada gönderilir. Ayrıca sebze ve meyve şu’besinde her nev’i sebze ve meyve bulunur. Büyükada Balıkpazarı’nda ve motor iskelesinde.
Karamanlı Bakkal
Balıkpazarı’nda Panayia Sokağı
[Sol taraf]
Sirob Şamikiyan
Bilumum Bakkaliye Levâzımâtı
Bilumum bakkaliye üzerine muâmele yapar. Ve müşterilerin ikametgâhına gönderir.
Büyükada’da Çınar Caddesi’nde numero 49
Panayot Lâko
Bakkaliye Mağazası
Büyükada’da Balıkpazar 57
Kostâ İspiniko
Büyükada’da Balıkpazarı’nda 71
Her nev’i lüzûm-ı bakkaliye
İrânî Muhammed Hasan
Her nev’i bakkaliye, tuhâfiye, ıtriyât, kahve, çekilmiş kahve, tütün çay vesâire fürûhat olunur. Büyükada’da Balıkpazar 30
Telefon Büyükada 65
Süleyman Tevfik
Hâlis ve nefîs, likör, konyak, rakı, şarâplar deposu, pul, tütün, sigara, şeker; bisküvi, kalem, kâğıt, zarf, kartpostal, mürekkep, millî tablolar, defterler, çay, kakao, kâ’ol (?), sardalyalar, Yakacık, Kayışdağı, Taşdelen menba’ suları, Kisarina, Keşişdağı; Karahisar-ı sahip maden suyunun Adalar deposu, Avrupa maden suları, gazoz, soda, perriye (umum gazeteler) Büyükada’da İskele Caddesi’nde
Nikoli Kefâlas
Bakkaliye Ticârethânesi
Büyükada’da Balıkpazar Caddesi 8
Yanioğlu Hristo
Bakkaliye Ticârethânesi
Bilumum bakkaliye üzerine muâmele yapar. Büyükada Kumsal cihetindedir.
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[…]
BÜYÜKADA
• Dr. M. Musa Kâzım yönetimindeki
Büyükada Sanatoryumu
• Filip Efendi yönetimindeki
Splendid Palace
• M. Skalerini yönetimindeki
Hotel Calypso ve Giacomo
• M. David yönetimindeki
Hotel International
• Rıhtım’da
M. Sacourides yönetimindeki
Hotel Debarcadère
• Kumsal Caddesi’nde
P. Tchitchowitz yönetimindeki
Hotel de la Plage
• Giacomo [Çankaya] Caddesi’nde
Nissim Namer yönetimindeki
Hotel San Remo
• Macar [23 Nisan] Caddesi’nde
Lucien Faraggi’nin
“Real” adlı diş deposu ve parfümerisi
• Çınar Caddesi No: 49’da
Sirob Şamikyan’ın bakkal dükkânı
• Stavrinos [Palamut / Fenerbahçeli Lefter] Sokağı’nda
Anastas Sakopulo’nun bakkal dükkânı
• İskele [Büyük İskele] Caddesi’nde
Süleyman Tevfik’in büfesi
• Balık Pazarı [Balıkçıl / Şehit Belediye Başkanı Recep Koç] Caddesi’nde
İsmail Hakkı ve oğlu M. Necati’nin
“Hilâl” Bakkaliyesi
• Karanfil [Garofalyes / Lala Hatun] Sokağı No: 35’te
Bursalı Dimitri Yorgi’nin emlâk komisyon bürosu
• İskele [Büyük İskele] Caddesi’nde
Yanco Hacopulo’nun terzihanesi
• Stavrinos [Palamut / Fenerbahçeli Lefter] Sokağı No: 49’da
Hristo Anastas’ın emlâk komisyon bürosu
• M. Koço’nun Dil Gazinosu
[Dil Gazinosu
Mösyö Koço
Büyükada’da Dil Caddesi’nde, çamlarla mestûr ve denize nâzır ferâhfezâ bir gazinodur.
Bira, likör ve emsâl-i meşrubat serbesttir.
Dimostani Aşçı ve kahvehane
Gündüz ve akşam yemekleri verilir.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Dil Gazinosu
Müdür: M. Koço
Dil’in ana caddesinde denize nâzır, çam ağaçlarıyla çevrili şirin bir gazino, her çeşit likör ve bira]
• Cuma Tepe’de
Josef Façyo’nun
“Hristos” Lokanta ve Gazinosu
[Hristos Lokanta ve Gazinosu Josef Façyo idâresinde
Büyükada’nın pek güzel mevkiinde olup manzarasının letâfetiyle meşhurdur.
Araba ve merkeplerle gidilir.
Bira, likör ve emsâl-i meşrubat serbesttir.
Büyükada’da Cuma Tepesi’nde.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Çok şık restoran, her çeşit likör ve bira]
• Faik Bey Lokantası
[Büyükada’da Kumsal’da deniz kenarındadır.
Bira, likör ve emsâl-i meşrubat serbesttir.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
• Balık Pazarı’nda No: 75
Turan Gazinosu
[Büyükada’da Balıkpazarı’nda 75
Turan Lokanta ve Birahanesi
Büyükada Şubesi Müdürü: Osman Bey
Büyükada iskelesi üzerinde geniş bir salon, deniz ve Rıhtım Caddesi’ne nâzır vâsıa iki taraçayı hâvi en kibar lokanta ve birahanedir.
Her akşam mükemmel salon orkestrası icra-yı terennüm eder.
Cuma ve Pazar yediden itibaren dans, cazbant, matine, dansanet
Taze varil biraları ve alelumum Avrupa içkileri ve muhtelif mezeler, nefis yemekler verilir.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Geniş terasta salon orkestrası, birinci sınıf mutfak, meşrubat seçenekleri – soğuk bira]
• Münir Bey’in aile mutfağı “Nefâis”
[Büyükada Nefais-i Aşhanesi
Müdürü: Münir Bey
Kadıköy, Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe ve Erenköy’ünde pek çok senelerden beri yemeği mütecaviz aileye yemek vermek suretiyle itimâd ve teveccüh kazanan bu müessese Büyükada ve Heybeli ahâli muhtemeresine bir hizmet olmak üzere Büyükada’da bir şube küşâd eylemiştir. Aşhâne yemeklerinin nefâseti bir kere tecrübeye vebâstedir. Hem tasarruf etmek, hem de temiz ve nefis gıda tedarik etmek isteyen ailelerin aşhâneye abone olmaları herhalde kendilerini memnun edecektir.
Bir kişilk tabldot: 55
İki kişilik: 110
Üç kişilik: 150 kuruştur.
Yemekler: et, sebze, tatlı ve meyvedir. Liste her gün tebeddül eder.
Abone olan zevâttan bir haftalık peşin alınır.
En mâhir aşçıların idaresinde yemeklerini en temiz, en taze erzakla ihzâr eden Nefâis Aşhânesi bilhassa (bahassa) tavsiye olunur.
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Aile Mutfağı “Nefâis”
Müdür: Münir Bey
Seneler evvel kurulan ünlü müessesenin Büyükada şubesidir, Kadıköy ve çevresinde yaşayan binlerce ailenin memnuniyet ve güvenini kazanmıştır.
Tabldot fiyatı
1 kişi: 55 krş, 2 kişi: 110 krş, 3 kişi: 150 krş.
Her gün servis edilir:
et, sebzeler, tatlı ve meyveler]
• Mihal Milissos’un Yorgoli Gazinosu
[Yorgoli Gazinosu
Müdürü: Mihal Milissos
Büyükada’da Yorgoli’de deniz kenarında kayın ve çam sedleriyle müzeyyen, dilrubâ bir gazinodur.
Bira, likör vesâir meşrubat kadehle verilmektedir.
Buraya araba ve merkeplerle gidilir.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
• Berberoğlu Sokağı’nda
P. P. Ksidas ve Şürekâsı nalbur dükkânı
• Rıhtım’da
Kadri Osman Bey yönetimindeki
“Belediye” Lokanta ve Gazinosu
[Rıhtım üzerine inşaa edilmiş Belediye Gazinosu lüks bir hârikâdır.
Özellikle geceleri elektrik ışıklarının altında muhteşem süslemeleriyle eşsiz keyiflerin yaşandığı bir yerdir.
Mükemmel yemekler ve nefis likörler
Büyükada Rıhtımı Tel. Büyükada 58]
• Stavrinos [Palamut / Fenerbahçeli Lefter] Sokağı No: 24’te
Theodore Dimboğlu’nun demirci dükkânı
• Küçük Çınar Sokağı No: 1’de
Kosti Nikolaïdis’in imâlatçı dükkânı
• Diaskolos’ta [Lunapark Meydanı]
Lunapark Gazinosu
[Prinkipo, Diaskolos’ta denize bakan ve köknar ağaçlarıyla çevrili gazino]
• Yanko-oğlu yönetimindeki
Yorgoli Gazinosu
• Çınar Caddesi No: 12’de
Marangoz Andria
[Marangozluk işleri]
• Balık Pazarı [Balıkçıl / Şehit Belediye Başkanı Recep Koç] Caddesi No: 73’te
Petro Tchitchowitz’in içki dükkânı
[Saf üzümlü brendi [?rakı] – Şişelerde ve kapalı kaplarda toptan ve perakende]
• Balık Pazarı [Balıkçıl / Şehit Belediye Başkanı Recep Koç] Caddesi No: 1’de
Georges Façyo’nun sahibi olduğu “Arslan” adlı içki [?brendi/?rakı] dükkânı
[Saf üzümlerden damıtılır ve şişelerde ve kapalı kaplarda satılır]
* * *
HEYBELİADA
• Halki Palas
[Müdür: Michelli Grigoropoulos
Heybeliada’nın en güzel yerlerinden birinde yer alır ve 50 adet lüks döşenmiş odaları yanı sıra müzik, tenis kortları, sıcak ve soğuk banyolar, birinci sınıf mutfak gibi tüm modern konfor ve keyifleri içerir.
Keyif ve eğlence dolu bir yaz hayatı geçirmek isteyen ailelere tavsiye edilmeye değer bir otel.]
• Manastır [İsmet Paşa / Refah Şehitleri] Sokağı’nda
N. Behar yönetimindeki
Hotel Bristol
[Hotel Bristol
Müdür: N. Behar
Denize nâzır çok şık otel
Manastır Sokağı, Heybeliada]
• Berberoğlu Sokağı’nda
Dimitri Bakkaloğlu’nun bakkal dükkânı
[Bakkal – Dimitri Bakkaloğlu
Her türlü bakkaliye
Berberoğlu Sokağı, Heybeliada]
• Yalı [Ayyıldız / Rıhtım] Sokağı’nda
Dimitri Lopidi’nin bakkal dükkânı
[Bakkal – Dimitri Lopidi
Bakkaliye ve içecekler
Yalı Sokağı, Heybeliada]
Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi: Heybeliada Lokanta ve Gazinoları
sayfa: 23
• Çam Limanı’nda
“Barba” Lokanta ve Gazinosu
[Barba Lokanta ve Gazinosu
Heybeliada’da Çamlimanı’nda, deniz kenarında, gayet ferahfezâ bir mevkidedir.
Cuma ve Pazar günleri alafranga piyano ve muzıka vardır.
Dans ve ziyafetler için sâyebanlar ihzâr edilmiştir.
Bira, likör ve emsâl-i meşrubat serbest olup her nevi mezeler ve nefis yemekler vardır.
Fiyatlar pahalı değildir.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Lokanta ve Gazino “Barba”
Çam Liman, Heybeliada
Cuma ve Pazar müzik ve dans]
• Manastır [İsmet Paşa / Refah Şehitleri] Sokağı’nda
“Çamlık” Gazino ve Lokantası
[Heybeliada Çamlık Lokanta ve Gazinosu
Emin Bey idaresinde
Heybeliada’da, Manastır Caddesi’nde, Halki Palas karşısında büyük çamlarda tamamiyle Marmara, Adalar ve İstanbul’a nâzır, muhat dilrübâ bir mevkidedir.
Cuma ve Pazar saz vardır. Dans için mahall-i mahsus ihzâr edilmiştir.
Bira, likör ve emsâl-i meşrubat serbesttir.
Arzu edenlere alakart nefis yemekler verilir.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Lokanta ve Gazino “Çamlık”
Manastır Sokağı, Heybeliada]
• Çam Limanı’nda
Yeni Dünya Lokanta ve Gazinosu
[Yenidünya Lokanta ve Gazinosu
Müdürü: Niko
Heybeliada’da, Çamlimanı’nda, limana nâzır dilârâ bir mevkidedir.
Bira, likör ve emsal-i meşrubat serbest olup istirahat için gelecek zevata mezeler ve alakart nefis yemekler verilir.
Çam ve deniz havasından istifade etmek isteyenlere tavsiye olunur.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Lokanta ve Gazino Yeni Dünya
Çam Liman, Heybeliada]
• Çam Limanı’nda
Cennet Lokanta ve Gazinosu
[Cennet
Lokanta ve Gazinosu
Yani Efendi idaresinde
Heybeliada’da, Çamlimanı’nda
Çamlimanı sahilinde ve çamlar altında dilrübâ bir mevkidedir.
Bira, likör ve emsâl-i meşrubat serbesttir.
Her zaman envâi mezeler ve nefis yemekler verilir.
Çamlar altında kır safâsı arzu edenlere tavsiye olunur.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Lokanta ve Gazino Cennet (Paradis)
Çam Limanı’nda çam ağaçlarının gölgesi altında]
• Sofiano (Şafak) Bahçesi
[Heybeli’de
Şafak Bahçesi Lokanta ve Gazinosu
Müdürü: Sofyanos
Heybeliada’nın Çamlimanı Caddesi’nde bütün Marmara’ya nazâret- i fevkalâdesi bulunan çamlarla mestûr, gayet lâtif bir gazinodur.
Bira, likör ve Avrupa içkileri bulunduğu gibi nefis meze ve yemekler ihzâr eder.
Mevkinin letâfeti ve eyyâm- ı mahsusada çalgı bulunması hasebiyle bilhassa şâyân-ı tavsiyedir.
Şafak Bahçesinde Bir Cuma Hayatı
Cuma, Pazar ve eyyâm-ı mahsusada cazbant bulunduğu gibi husûsî dans mahalli vardır.
İstirahatle vakit geçirmek ve eğlenmek isteyenlere tavsiye olunur.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
[Heybeliada’da Birahâne Lokanta]
* * *
BURGAZADASI
[Devâir-i Resmiyye
Polis Dairesi:
Burgaz’da Karakol Sokağı’nda dâire-i mahsusa
Muavin: Rıfkı Âli Bey
Mürettebat: Altı efendidir.
Belediye Memurları
Birinci sınıf: Abdülkadir Efendi
İkinci sınıf: Aziz Efendi
Posta ve Telgraf:
Müdür: Yusuf Cemal Bey
Heyet-i ihtiyariye:
Tevfik Bey, Niko Efendi, Cemal Bey, Mehmet Süreyya Bey, Hasan Bey, Dimitri Efendi
Burgaz hakkında bazı mâlumat:
Türk denizciliğinin Akdeniz’de hâkim olduğu devirlerde Türk gemilerinin muhalif havalarda barındıkları Adalar iki yüz seneyi mütecaviz bir zamandan beri Rumlar’ın gerek ferden gerek ictimâen yani külliyen, mekteb ve emsâl-i müessesat-ı hayriyye ve diniyye perdesi altında ibâdi hesaplarına geçirdikleri emlâk-ı inkılâb âhirin ikasına ettiği ruh-ı hâkimiyyet ve istiklâl kuvvetiyle bî devir-i istirdâd edilmektedir. Ezcümle Burgazadası’nda Silivosoğlu Oteli’nin önündeki gazino mahalde kadîm bir namazgâh ve mescid bulunduğu, Seyr ü Safâin iskelesi yapılırken tesadüf edilen temellerinden anlaşılmış olduğundan burası temizlenerek yerine camiâ-i millimize lâyık bir mescid inşasına tevessül edilecektir. Büyükada’da Dil, Lunapark, Büyüktur, Ayanikola, Hristos gibi gazino ve emsâl- i akârat istirdada başlanmıştır.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
• Aya Nikola Gazinosu
[Aya Nikola Gazinosu
Müdürü: Anastas
Burgazadası’nın müstesna mevkiinde olup Marmara ve Adalar’a nâzır ve çamlarla mesturdur.
Meşrubat serbestir.
Yazın hava almak istiyenlere tavsiye olunur.]
(Osmanlıca’dan çev. Ulvi Sulaoğlu / Burgaz Island)
• İndos Gazinosu
[İndos Gazinosu
Müdürü: Mike
İndos mevkiinde, sahilde havadar, çamlarla muhat bir gazinodur.
Bira, likör ve emsali meşrubat serbestir.
Ailelere tavsiye olunur.]
(Osmanlıca’dan çev. Ulvi Sulaoğlu / Burgaz Island)
[Burgazada, eczahane, fırın, perukar (berber), bakkal dükkânı, su deposu vardır ve adanın ihtiyacına katidir. Otel yoktur. Havası çok iyidir.]
(Osmanlıca’dan çev. Ulvi Sulaoğlu / Burgaz Island)
* * *
KINALIADA
[Kınalıada
Devâir- i Resmiyye
Belediye memuru Cemal Efendi
Belediye memurundan başka polis noktası vardır.
Ada esasen küçük olduğundan diğer memur istihdadından vâreste bulunmaktadır.
Kınalıada’da üç sene mukaddem bir islâm mezarlığı tesis ve bir cami mahalli tefrik edilmiş ve bir sene mukaddemde bir Türk mektebi açtırılmıştır.
Kınalıada
Kınalıada münhasiren sayfiye için giden zevada mahsus olup çıplak bir adadır. Havası güzeldir.
Ada’da bir otel, perukâr, bakkal, gazino gibi mahdud birkaç dükkân vardır. Mamafih Ada’da oturanlar ihtiyaçlarını en ziyade İstanbul’dan temin ederler.]
(Osmanlıca’dan çev. Lale Tural)
* * *
Yaman Alkan, “Adalar Ticaret Rehberi – Burgazadası”, Burgaz Island, 11.3.2021.
[…] Uzun bir girizgahtan sonra gün yüzüne tekrar çıkmak için bu haftayı beklediği aşikar olan arşivimizin yeni parçası Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi 1341 (1926) Adalar Ticaret Rehberi’nin Burgazadası kısmı ile tanıştırayım sizi. Toplamda 24 sayfadan oluşan rehberin sadece son sayfasının yarısı Burgazadası’na ait :) Hemen üzülmeyin az ama öz. Burgaz Palas’ın altındaki kadim namazgahın kalıntıları, İhtiyar Heyeti ve memurların isimleri, İndos ve Aya Nikola gazinolarının müdürleri gibi Burgazada tarihine ışık tutacak muazzam bilgiler var. Aşağıda sırasıyla kapak sayfası ve Burgazadası kısmının [Ulvi Sulaoğlu tarafından yapılan] çevirisini bulabilirsiniz.
Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi 1341 (1925) Adalar Ticaret Rehberi Kapak Sayfası
KAPAK SAYFASI
Ticaret ve Sanainin İlerlemesine Hadim
TÜRKİYE SALON VE İLANAT GAZETESİ
İstanbul’da ayda bir defa Türkçe ve Fransızca neşr olunur.
TİCARET REHBER KISMI ADALAR
Büyükada, Heybeli, Kınalı, Burgaz
Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi ile beraber verilir, ayrıca satılmaz.
Mahal idarehanesi: Yeni postahane karşısında MEYDANCIK Han 24
1341 (1925)
Türkiye Salon ve İlanat Gazetesi 1341 (1925) Adalar Ticaret Rehberi Burgazadası Kısmı sf.24
BURGAZADASI
Devari-i Resmiye
Polis Dairesi:
Burgazda Karakol sokağında daire-i mahsusa
Muavin ———- Rıfkı Ali Bey
Mürettebat ———- Altı efendidir
Belediye Memurları:
Birinci sınıf ———- Abdülkadir Efendi
İkinci sınıf ———- Aziz Efendi
Posta telgraf:
Müdür ———- Yusuf Cemal Bey
Heyeti İhtariye: Tevfik Bey, Niko Efendi, Cemal Bey, Mehmet Süreyya Bey, Hasan Bey, Dimitri Efendi.
Burgaz hakkında bazı malümat: Türkiye Denizciliğinin Akdeniz’de hakim olduğu devirlerde Türk Gemicilerinin muhtelif havalarda barındıkları ___ iki yüz seneyi mütecaviz bir zamandan beri Rumların gerek ferden, gerek içtimaen, yani Kilise, mektep ve emsalı müessesat-ı hayriye ve diniye! perdesi altında itiyadi gasplarına geçirdikleri emlak inkilap aharın ifaza ettiği ruh-u hakimiyet ve istiklal kuvetiyle peyderpey istirdad edilmektedir.
Ez cümle Burgazadası’nda Sinyosoğlu Oteli’nin (Burgaz Palas) önündeki gazino mahalde kadim bir namazgah ve mescit bulunduğu, seyr-ü sefain (şehir hatları) iskelesi yapılırken tesadüf edilen temellerinden anlaşılmış olduğundan burası temizlenerek yerine camii milliyemize layık bir mabet inşaasına tevessül edilecektir. Büyükada’da Dil, Lunapark, Büyük tur, Ayanikola, Hristos gibi gazino ve emsali akarat istirdada başlanmıştır.
AYA NİKOLA GAZİNOSU
Müdürü: Anastas
Burgazadasının müstesna mevkiinde olup Marmara ve adalara nazır ve çamlarla mesturdur. Meşrubat serbestir. Yazın hava almak istiyenlere tavsiye olunur.
İNDOS GAZİNOSU
Müdürü: Mike
İndos mevkiinde, sahilde havadar, çamlarla muhaf bir gazinodur. Bira, likör ve emsali meşrubat serbestir. Ailelere tavsiye olunur.
Burgazada, eczahane, fırın, perukar (berber), bakkal dükkanı, su deposu vardır ve adanın ihtiyacına katidir. Otel yoktur. Havası çok iyidir. […]
* * *
Burgaz Island’dan Yaman Alkan, Ulvi Sulaoğlu, Adalar Tercüme Heyeti’nden Lale Tural ve SALT Araştırma Arşivi’ne
1001 teşekkürlerimizle…
)O(
devam edecek…
ADALAR POSTASI 
Yorum bırakın