Seferoğlu Duvarları ve de Ferforje Demirleri…

Gönderen: adalarpostasi | 13 Nisan 2016

Seferoğlu Duvarları ve de Ferforje Demirleri…

“2863 sayılı Kanun Madde 5:

Devlete, kamu kurum ve kuruluşlarına aid taşınmazlar ile özel hukuk hükümlerine tabi gerçek ve tüzel kişilerin mülkiyetinde bulunan taşınmazlarda varlığı bilinen veya ileride meydana çıkacak olan korunması gerekli taşınır ve taşınmaz kültür ve tabiat varlıkları Devlet malı niteliğindedir.” Dedikten sonra soruyorum.

Seferoğlu nam arazinin ihata duvarları ve üzerinde bulunan devrinin demircilik san’atıyla alâkalı ferforje parmaklıklar Devlet’e haber verilerek mi “kalk gidelim”e tabi tutuldu?

Eyyyy! Belediyenin puruvasındakiler bu işten haberiniz var mı?

Pupasındakiler sizi uyutuyor olmasın?..

Bilemiyorum, Adalılar farkındalar mı? Ancak; Adaların sahib olduğu tarihi değerleri yok saymak, zaman içinde çevresiyle bütünleşen ve kendi tarzı ile etki yaratıp, geleceğe emsal ile zevkler üzerinde te’sir icra eden, devrinin üslûbunu zamanımıza taşıyan ve derununda korumakta olduğu köşkünün üslûbuyla mütenasip yapısıyla da bütünleşen ve yapının müellifi ve san’atkârı mimarın düşüncelerini, zamanındaki yapı sahibinin zevk-i selimini ve de demirci ustalarıyla duvar ustalarının san’atkârlıklarını günümüze nakleden, bizlerin de korumakla mükellef olduğumuz bu taşınmaz san’at numunelerini;

Kim yürüttü?

Kim aparttı?

Kim aşırdı?

Eyyyyyy! Belediye’nin puruvasındakiler bu işten haberiniz var mı?

Pupadakiler sizi yanıltıyor olmasın?..

Kaldı ki; sadece sahibini değil bütün Adalılar ile beraber o sokak ve caddeyi kullanan bütün insanlığın malı olan bu mimari değerler, “Sokak Sağlıklaştırma Purojelendimesine” tabi olup öyle her Adalar’a “yabani” kalanların “ben yaptım oldu” diyerek “tan tun’a” getirmesine de seyirci kalınılamaz kalınmamalıdır vesselâm.

Abdurrahman Çelebi
Büyükada, 11 Nisan 2016

* * *

AZARYAN / ZEKİ PAŞA / SEFEROĞLU KÖŞKÜ’ne dair…

İstanbul İli, Adalar İlçesi, Nizam Mahallesi, Nizam Caddesi, 29 pafta, 127 ada, 1 parsel sayılı yerde, 1890 yılında Fotiadis’in tasarlayıp Yorgo Simota’nın inşa ettiği Büyükada’nın en güzel Art Nouveau yapılarından, —1989 yılındaki sahipleri Orhan Pekin tarafından ilgili Kurul’a yapılan başvuruyla 1. derece tarihi eser olarak tescillenip 17.8.1999 depreminde zarar görerek tamir edilmekteyken 25.8.1999’da ön cephesi kemerli ve revaklı kagir zemin katı ve terasının döküm korkulukları haricinde tamamıyla yanan ahşap 3 katlı— Azaryan (Zeki Paşa, Seferoğlu) Köşkü’nün vaktiyle yer aldığı Seferoğlu Korusu’nda; sözkonusu köşkle bütünlüklü korunması lüzum eden hemzamanlı kaskat ve havuzlar yanı sıra bahçe duvar ve ferforje demirleri, bahçe set ve kavisli yürüyüş yolları ve dahi envai çeşit 401/2 adet tescilli anıtsal ağaçtan oluşan korusunun ve Doğal SİT kapsamında bulunan sahillerinin topografyasının dahi kültür ve tabiat varlıklarını gereğince sahiplenemeyen yeni sahiplerince [(Bahri) Akdağ Şirketler Grubu] tarumar edilmesini Büyükada halkı, hiç şüphesiz ki “sevinç”le değil “üzüntü”yle karşılayıp “kaygı”yla karşı çıkarken; İstanbul Adaları Kültür ve Tabiat Varlıkları Derneği’nin (İAKTVKD) de girişimleriyle [bkz. Seferoğlu hikâyesi…] bu tarumara seyirci kalan seçilmiş ve atanmış sorumsuz sorumluların cümlesini ivedilikle gereğini gereği gibi yapmaya davet etmişti* gerçi ya Yahya Kemal Beyatlı’nın

Dün bezminizin bir ezelî neş’esi vardı,
Saz sesleri tâ fecre kadar Körfez’i sardı,
Vakta ki sular şarkılar inlerken ağardı,
Bendim geçen, ey sevgili, sandalla denizden!

mısralarında bahsi geçen işte bu körfez ve sahiliyle Seferoğlu K(o)urusu’nun göz göre göre daha doğrusu göz yuma yuma Rant Canavarı’na yağmalatılmış kıyılarının 2005’teki görünümüne kıyasla günümüzdeki içler acısı halini al gözüm seyreyle…

“Dimedim mi sana ben bakma ana hay gözüm…
Gözüm, ey vay gözüm, vay gözüm, ey vay gözüm”
)O(