Dürüst olun…

Adı meâlen “hayvan haklarını korumak” olan bir kanun teklifinin Yüce Meclis’e getirileceği rivâyeti bugünlerde konuşuluyor. Son şu kadar senedir zaten hep konuşulur. Hatta geçen sene bu ad altında kurulan bir meclis araştırma komisyonu fevkalâde eksik, hatalı ve neredeyse sadece faytonları kaldırmak için alelusûl kurulmuş intibağını veren bir raporu (!?) yayımlamış ve İstanbul Adaları Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Derneği’miz (İAKTVKD) bu tutarsız ve tek taraflı çalışmaya gerekli cevabı kaleme alıp itirazȋ metnini kamuoyuna duyururken bir taraftan da bütün millet vekillerine özel kuryeyle dağıtmış idi. [bkz. “Adalar’daki Atlar ve Faytonlarla da İlgili Bir ‘Meclis Araştırması Komisyonu’ Raporu’nun Eleştirisi – İAKTVKD (05.01.2020)”, Adalar Postası-2920 (07.01.2020).]
Yaşananlar maalesef bizi haklı çıkardı. Tam bir at katliamı yaşandığı süreç şöyle cereyan etti: Hayvan hakları kanunu bir türlü çıkartılmazken Adalar’da fayton atlarını “kurtarmak” (!?) adına, bir de ruam hastalığını bahane ederek eşi emsali görülmemiş bir karakuşȋ hükümle İstanbul Valiliği’nin Adalar Kaymakamlığı eliyle yürüttüğü “faytona at bağlama yasağı”nın uygulanması ve İBB’nin yaratılan bu fiilȋ durumdan neredeyse “vazife çıkartırcasına” fayton arabalarını ve fayton atlarını faytoncu esnafının ekseriyetinden “satın alarak” faytonculuğu hepten bitirmeye soyunmasına şahit olduk. Adalar İlçesi’nde ulaşımının faytonla yapılacağı sarih hükmüne rağmen ve mer’ȋ kanunlarla Doğal ve Kentsel SİT alanı olmasına mugayir olacak şekilde yaşanılan “faytonsuzlaştırmaya tam teşebbüs” neticesinde mülkiyeti İBB’ye geçen ve millȋ bir değer olarak adedi binli rakamlarla ifade edilen at varlığı âdeta kırıma uğratılarak hâdisenin başladığı tarihten bugüne kadar kötü bakım sebebiyle yaşanan at ölümleri ve ne idüğü belirsiz bir “sahiplendirme projesi” kisvesi altındaki peşkeş çekilmeyle “yok edilmiştir”! Hayvan hakkı denilerek temel hak olan hayat hakkı ihlâl edilmiş ve İBB eliyle kamuya mâlolmuş bir değer heba edilerek millȋ kaynaklar alenen zarara sokulmuştur. Bütün bu kanunsuz yıkıcı eylemlerin bidayette “hayvan hakkı” lafzı arkasına sığınılarak deruhte edildiği gerçeği unutulmamalıdır. Yaşanılanlardan ibret alınması gerekir diye ayrıca düşünüyorum. Âdeta sûret-i hakk’tan birkaç kelâmı sıralayıp arkasından bariz bir at kırımını sahnelemek konusunda yaşanılan yakın tarihli tecrübede olduğu gibi başta bazı “hayvan-sever” yaftası altında toplanmış güruh ile kendilerine muhtemelen rant sağlayacak “başka” sâikler peşinde koşan oluşumlar hakkında kanun yapıcılar ve kamuoyunu îkaz etmek vazifemizi ihmal etmeden dikkatlice üstlenmemiz lâzım geldiğini görüyorum.
Hayvan hakları bağlamında “koruma”nın işlevselliğe halel getirmeden yapılması durumunda fayda sağlayacağını aksi takdirde örneklerini gördüğümüz şekliye sözde kurtarılması hedeflenen hizmet hayvanlarının yok edilişiyle sonuçlanacağını canlı tecrübelerimize binaen hatırlatırım. Bu daha, mesela “atlar hizmet hayvanı olarak çalıştırılamaz” (!?) benzeri bir yanlışın, farz-ı muhal kanun olarak düzenlenmesinden önce yaşanan olumsuzluklardan sadece biriyken; geçen süreçte tavrını ve tarafını alenen belli ederek atların mesala fayton çekmesine kendi çarpık fikirleri gereği neredeyse ideolojik bir fikr-i sabitle karşı çıkanların talepleri eskaza kabul edilir de kanunun maddedelerine böyle kısıtlamalar ve yasaklamalar eklenirse, yurt çapında yaşanacak hayvan katliamının boyutu daha da büyük olacaktır. O durumda yaşanacak olumsuzlukları artık varın siz düşünün… Daha kanun düzeyinde yasaklamalar yokken, 1970’lerde milyon adet mertebesinde olan at varlığımız zamanede zaten yüz binin altına düşmüştür. Adı her ne kadar hayvan hakkı falan gibi şirinliklerle maskelense de at kullanımını kısıtlayan herhangi bir kanun devreye girerse memleketimizde at nüfusu yok mertebesine gerileyecektir. Bağ bahçe sürmek, araba çekmek ve yük taşımak engellenirse sair kullanımlar asla mevcut at varlığını masedemeyecek ve yerli atlarımız tıpkı Adalar’daki —ve İzmir’deki ve Antalya’daki— atlar gibi yok edilecektir. Hizmet hayvanı bahsinde dikkatli olmak ve yapılan hizmet yasaklanırsa o hayvanın da eşyanın tabiatı gereği yok olacağını kabul etmek gerekir. Çıkıp çıkmayacağı belli olmayan “hayvan hakları kanunu”na at ile alâkalı bir kullanım kısıtlaması şayet getirilirse bunun bir koruma değil imha operasyonu olacağını hatırlatarak önden uyarmak istiyorum. Aman dikkat diyorum. Atın yük çekmesini yasaklamanın atları ölüme göndermek olduğunu ilan ediyorum. Buna tevessül edenler yürekleri elveriyorsa dürüst olsunlar ve “korumak” gibi kelimelerin mânasını bozmadan doğrudan atların itlafına dâir bir kanun metnine destek verdiklerinin ayırdına varsınlar.
Mükemmel bir hizmet hayvanı olan at ile yüzyıllardır devam eden omuzdaşlığımız iyileştirilerek sürsün. Nasıl acemi nalbant hayvanı sakat bırakırsa, acemi hayvan-severlik de kifayetsiz bilgisiyle kanun yazmaya niyetlenirse, sonucu hüsran olur. Tıpkı fayton meselesinde yaşanıldığı gibi. Atlara ve atçılığa ve memlekete yazık olmasın. Aman dikkat diyorum…
Emin Mâhir Başdoğan
İAKTVKD At ve Atçılık Yetkilisi

ADA, AT ve BİZ’e dâir
Adalar Postası’nda yayımlanan yazılar…
• “İstanbul Adaları’nda Trafik Canavarının Usulsüz Seyrine Seyirci Kalmayacağız!… Faytonlarımızı da Vermeyeceğiz!…”, Adalar Postası-2684 (21.3.2012).
https://wp.me/p2Emvm-36E
• Emin Mâhir Başdoğan, “Ada, At ve Biz”, Adalar Postası-2756 (10.5.2014).
https://wp.me/s2Emvm-2756
• Ada, At ve Biz Çalışma Grubu, “At ve Faytondan Yana”, Adalar Postası-2766 (27.8.2014).
http://wp.me/s2Emvm-2766
• Emin Mâhir Başdoğan, “Hariçten Bir Gazel ve/ya Taaa İçten Bir Sesleniş”, Adalar Postası-2767 (5.9.2014).
https://wp.me/s2Emvm-2767
• Arif Çağlar, “Adalar’da Motorlu Araç Trafiği İcat Etmek İsteyen Kim?”, Adalar Postası-2794 (30.4.2016).
https://wp.me/s2Emvm-2794
• Hakkı Taşdemir, “Adalar’da Sürdürülebilir Ulaşım (mış), Adalar Postası-2796 (3.5.2016).
https://wp.me/s2Emvm-2796
• Ada, At ve Biz Çalışma Grubu, “Fayton Taşımacılığı Uygulama Esasları…”, Adalar Postası-2800 (27.6.2016).
https://wp.me/s2Emvm-2800
• Arif Çağlar, “İAKTVKD’nin Adalar’da Çalıştırılan Atlarla İlgili Güncel İki Girişimi…”, Adalar Postası-2801 (15.7.2016).
https://wp.me/s2Emvm-2801
• Tekin Deniz, “At”, Adalar Postası-2873 (15.9.2018).
https://wp.me/s2Emvm-2873
• Şahika Savran, “BirGün Gazetesi ÖDP’nin At Ölümlerine Dair Zırvasını Nihaî Hakikatmış Gibi Yayımlamış”, Adalar Postası-2881 (05.01.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2881
• Arif Çağlar, “Adaları Motorlu Araç Trafiğine Açmak Hevesine Yeni Plan…”, Adalar Postası-2891 (12.2.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2891
• “Fayton Yasağı Öğünülecek Bir Şey Değildir, ‘Atları Kurtarmak’ Hiç Değildir! (Yeşil Gazete’nin Sorularına Melda Keskin ile Mahir Başdoğan’ın Verdiği Cevaplar…)”, Adalar Postası-2900 (18.8.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2900
• “İstanbul Adaları Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Derneği ile Ada, At ve Biz Platformu’ndan Kamu Oyuna Duyurulur!”, Adalar Postası-2901 (21.9.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2901
• Mahir Başdoğan, “Ada Faytonlarındaki Atlar”, Adalar Postası-2902 (21.9.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2902
• H. Cevad Özdil, “Adalar ve Faytonlar”, Adalar Postası-2903 (21.9.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2903
• Arif Çağlar, “İki Belediyenin Operasyonu”, Adalar Postası-2904 (21.9.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2904
• İAKTVKD Yönetim Kurulu Üyeleri ile At ve Atçılık Uzmanı Dernek Yetkilisi Emin Mâhir Başdoğan, “İstanbul’umuzun At ve Fayton Zenginliğini Bilelim ve Koruyalım”, Adalar Postası-2905 (21.9.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2905
• “ADAm gibi ADAMLAR… ADA gibi ADALAR…”, Adalar Postası-2906 (23.9.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2906
• “Adalar Belediyesi ve Kaymakamlığı İsterse Faytonlar da Adalar da Düzelir!”, Adalar Postası-2910 (27.11.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2910
• Emin Mâhir Başdoğan, ”İstanbul Adaları Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Derneği’nin (İAKTVKD) Adalar’da Ruam Hastalığı Tespit Edilen Fayton Atlarının İtlafı Hakkında Kamuoyuna Duyurusudur!”, Adalar Postası-2914 (19.12.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2914
• Melda Keskin, “Faytoncuları Korumadan Atları Koruyamazsınız ki…”, Adalar Postası-2916 (21.12.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2916
• Emin Mâhir Başdoğan, “Faytonlara Dair 21 Aralık 2019 Tarihli İBB Toplantısı Hakkında…”, Adalar Postası-2918 (21.12.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2918
• Engin Damcı, “Proje Taşeronu”, Adalar Postası-2919 (26.12.2019).
https://wp.me/s2Emvm-2919
• “Adalar’daki Atlar ve Faytonlarla da İlgili Bir ‘Meclis Araştırması Komisyonu’ Raporu’nun Eleştirisi – İAKTVKD (05.01.2020)”, Adalar Postası-2920 (07.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2920
• Emre Yalçın, “Kafka Dingo’nun Ahırında Daha Doğrusu Adalar’da…”, Adalar Postası-2921 (10.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2921
• “İAKTVKD Adalar’da Fayton Yasaklama Kararına Karşı Dava Açtı”, Adalar Postası-2922 (12.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2922
• Arif Çağlar, “Adalar’da Atların Faytonlara Koşulmasının Yasaklanması Kararına Karşı”, Adalar Postası-2923 (12.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2923
• Emin Mâhir Başdoğan, “İzmir Büyükşehir Belediyesi’nden Cevap Geldi”, Adalar Postası-2924 (13.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2924
• Deniz Emin Tüfekçi, “Ben de Sizi Ada’da Yaşıyor Sanıyordum!?”, Adalar Postası-2925 (13.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2925
• Hakkı Taşdemir, “Faytonun Yolculuğu”, Adalar Postası-2926 (13.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2926
• H. Cevad Özdil, “Faytonların Kaldırılması Çoklu Cinayettir!”, Adalar Postası-2927 (13.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2927
• Melda Keskin, “Adalar’daki Fayton Atları Özelinde, ‘Türcü’ Olmadığını Söyleyerek Yasak Peşinde Koşanlara ‘Tersine Sorular’…”, Adalar Postası-2928 (15.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2928
• Arif Çağlar, “Adalar’da Fiili Durum”, Adalar Postası-2929 16.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2929
• Arif Çağlar, “Adalı STK’lar İBB Yetkilisiyle Görüşecekmiş!?”, Adalar Postası-2930 (19.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2930
• “İAKTVKD, İBB Başkanlığı ve TUHİM Kararlarına Karşı da Dava Açtı”, Adalar Postası-2931 (22.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2931
• Engin Damcı, “Gel de Gülme”, Adalar Postası-2932 (23.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2932
• Emin Mâhir Başdoğan, “Ahırda Kapalı Atlarda ‘Birdenbire’ Görülen Ölümler Hakkında”, Adalar Postası-2933 (25.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2933
• Ada, At ve Biz Platformu, “Adalar Atlarını ve Faytonlarını Savunuyor! – I”, Adalar Postası-2934 (25.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2934
• Ada, At ve Biz Platformu, “Adalar Atlarını ve Faytonlarını Savunuyor! – II”, Adalar Postası-2935 (25.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2935
• Ada, At ve Biz Platformu, “Adalar Atlarını ve Faytonlarını Savunuyor! – III”, Adalar Postası-2936 (25.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2936
• (Söyleşi: Siren İdemen), “Heybeliada’nın Atları ve Faytoncu Ailelerin Kadınları – Atların Adları Var”, Bir+Bir Forum, 25.01.2020.
https://birartibir.org/aidiyetler/578-atlarin-adlari-var
+ Adalar Postası-2937 (26.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2937
• Aytekin Cengiz, “Adalar’da Arabaların Yerine Otomobiller Çalıştırılamaz…”, Dünya Gazetesi, 21.6.1963.
+ Adalar Postası-2938 (26.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2938
• “Adalar’ın Özellikleri Minibüsle Bozulamaz”, Dünya Gazetesi, 31.8.1963.
+ Adalar Postası-2939 (28.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2939
• “Adalar’daki Arabaları Kaldırmak İsteyenlere Napoli’den Bir Örnek”, Dünya Gazetesi, 05.12.1963.
+ Adalar Postası-2940 (29.01.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2940
• Emin Mâhir Başdoğan, “Ada(lar) Topografyası Atlı Araba Çalışmasına Münâsip midir?”, Adalar Postası-2941 (09.02.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2941
• Emin Mâhir Başdoğan, “Güven İslamoğlu’nun Fayton Atları Hakkında CNN-Türk’te Yayınlanan YEŞİL DOĞA Programı Üzerine Birkaç Söz…”, Adalar Postası-2942 (12.02.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2942
• (Söyleşi: Siren İdemen), “Büyükadalı Faytoncu Mehmet Kurnaz’ın Gözüyle Atlar ve Faytonlar – Gerçeğini Konuşacağız Her Şeyin”, Bir+Bir Forum, 02.02.2020.
+ Adalar Postası-2943 (12.02.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2943
• (Söyleşi: Siren İdemen), “Büyükadalı Faytoncu Hayko Belek’in Gözüyle Atlar ve Faytonlar – Ata Saygı Göstereceksin”, Bir+Bir Forum, 07.02.2020.
+ Adalar Postası-2944 (12.02.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2944
• Emin Mâhir Başdoğan, “İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Ada Faytonlarını ve Onların Atlarını Satın Alacağına Dair Basında Çıkan Haberler Hakkında Kamuoyuna Duyurumuzdur…”, Adalar Postası-2945 (15.02.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2945
• “Aklî Meleke/Hukukî Ehliyet Raporsuz Bir Rapor ile Kararsız Kararı!”, Adalar Postası-2950 (27.02.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2950
• Emin Mâhir Başdoğan, “At Sahiplendirmek, Padok Alanı Açmak ve Benzeri Konularda Bir Hasbıhal…”, Adalar Postası-2963 (15.4.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2963
• Emin Mâhir Başdoğan, “Adalar’ın Fayton Atları da Serum İmalathanesine mi Gönderiliyor?”, Adalar Postası-2969 (12.5.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2969
• Osman Furkan Aydın, “Adalar’ın Atları ve Önümüzdeki Fırsat (Yoldaş Türümüz Atlar)”, 1+1 Forum, 22.5.2020.
+Adalar Postası-2971 (23.5.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2971
• Arif Çağlar, “CHP’li İBB Başkanlığı’nın Yüz Kızartıcı Bir Belgesi”, Adalar Postası-2974 (02.6.2020).
+ Emin Mahir Başdoğan, “İBB’nin Cevap Olmayan Cevabına Dair Cevabî Yazımızdır…”, Adalar Postası-2974 (02.6.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2974
• Arif Çağlar, “TUHİM’in Satın Alınan Faytonlarla İlgili Cevap Olamayan Cevabı”, Adalar Postası-2975 (03.6.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2975
• Arif Çağlar, “Heybeliadalı Deniz Tüfekçi’nin Mektubu”, Adalar Postası-2976 (03.6.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2976
• Emin Mahir Başdoğan, “Atçılık Hakkında Bir Deneme: Kisber Felver Macar Yarımkan Atı”, Adalar Postası-2978 (09.6.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2978
• Arif Çağlar, “İstanbul’un Adalar’ı Görev İhmalleri, Yasalara Aykırı Uygulamalar ve Yalanlarla Bitirildi”, Adalar Postası-2979 (19.6.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2979
• Emin Mahir Başdoğan, “Adalar İlçesinde ‘Ulaşım’ Demişken; İBB’nin Elektrikli Otobüslerine Yerinde Bir İtiraz…”, Adalar Postası-2980 (23.6.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2980
• H. Cevad Özdil, “Dünya’nın ve Türkiye’nin En Önemli Doğal, Kültürel, Mimari Miraslarından Biri Olan İstanbul Adaları, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Eliyle Motorize Ediliyor!”, Adalar Postası-2981 (25.6.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2981
• H. Cevad Özdil, “Adalar’ın Toplu Taşıma İhtiyacı Yoktur!”, Adalar Postası-2982 (25.6.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2982
• Emin Mâhir Başdoğan, “Atlı Bir Hayat Mümkün Olduğunda Adalar Daha da Güzel Olacaktır…”, Adalar Postası-2988 (03.7.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2988
• Emin Mâhir Başdoğan, “Sahiplendirerek At Kurtarmak Abesliğine Düşmeden Atlar Nasıl Sağlıklı Yaşatılır?”, Adalar Postası-2989 (06.7.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2989
• Arif Çağlar, “Belediyecilerin ve Bir Kaymakamın 19 Haziran Tarihli İtirafları”, Adalar Postası-2990 (07.7.2020).
https://wp.me/s2Emvm-2990
• Emin Mâhir Başdoğan, “Atçılık Hallerimiz, Ada Faytonları Hakkındaki Mütalâlarım ve Bir Kitap Tenkȋdim”, Adalar Postası-3001 (21.8.2020).
https://wp.me/s2Emvm-3001
• Hakkı Taşdemir, “Payton Değil Fayton”, Adalar Postası-3005 (29.8.2020).
https://wp.me/s2Emvm-3005
• Emin Mâhir Başdoğan, “Tevil Götürmeyen Zırvaya Cevap”, Adalar Postası-3009 (20.10.2020).
https://wp.me/s2Emvm-3009
• Cezmi Ersöz, “Geçmişte Adına Kantolar Yazılan İstanbul Faytoncuları”, Cumhuriyet Dergi-?, (?.?.19??)18-19.
+”Nerede O Eski Şehlevend Faytoncular, Nerede O Eski Küheylanlar?”, Adalar Postası-3011 (23.10.2020).
https://wp.me/s2Emvm-3011
• Emin Mâhir Başdoğan, “Adalar, Atlar, Tasavvurlar, Tahayyüller, Yalanlar ve Biz…”, Adalar Postası-3029 (02.12.2020).
https://wp.me/s2Emvm-3029
• Emin Mâhir Başdoğan, “İBB ve Beraberinde ‘Atçılık Camiamız’ın Adalar Başta Olmak Üzere Bütün Faytoncu Esnafına Bir Özür Borcu Var”, Adalar Postası-3030 (04.12.2020).
https://wp.me/s2Emvm-3030
• Arif Çağlar, “Atları Seven Adamın Yeni Kitabı: Evde At Beslemek”, Adalar Postası-3034 (17.12.2020).
https://wp.me/s2Emvm-3034
• “ADA, AT ve BİZ’e Dair Adalar Postası’nda Yayımlanan Yazılar…”, Adalar Postası-3036 (09.01.2021).
https://wp.me/s2Emvm-3036
• Ada At ve Biz Çalışma Grubu, İstanbul Adaları Kültür ve Tabiat Varlılarını Koruma Derneği, “Araba Meydanı Faytonlarındır”, Adalar Postası-3037 (09.01.2021).
https://wp.me/s2Emvm-3037
• Selin Çağlayan, “İmamoğlu’na Mektup Yazdık…”, Adalar Postası-3039 (24.01.2021).
https://wp.me/s2Emvm-3039
• Ada, At ve Biz Çalışma Grubu, “ADA, AT ve BİZ’e dâir…”, Adalar Postası-3040 (26.01.2021).
http://wp.me/s2Emvm-3040
• Emin Mâhir Başdoğan, “Dürüst Olun…”, Adalar Postası-3048 (08.02.2021).
http://wp.me/s2Emvm-3048
Bir Cevap Yazın